Grammofoonmuseum Nieuwleusen

Grammofoons

Grammofoons zijn voorzien van een rond plateau, waarop grammofoonplaten varierend diameter van 8 tot wel 50 centimeter afgespeeld kunnen worden. De eerste grammofoons hadden een trechterigvormige hoorn, een soort toeter. De hoorns werden steeds groter en fraaier, maar vanaf ca. 1915 werden ze meer en meer ingebouwd in vaak kleine fraaie meubels. Ook kwamen er koffer grammofoons, die heel populair werden omdat ze makkelijker mee te nemen waren. Al die grammofoons werkten voornamelijk met veermotoren, later ook wel met elektromotoren. In 1925 kwam de elektrische opname met microfoons en versterkers en werden er ook elektronische grammofoons gebruikt.

Grammofoonplaten

Voor de Tweede Wereldoorlog waren dat vrijwel uitsluitend zeer breekbare schellack platen die ronddraaiden met een snelheid van 78 toeren per minuut. Voor het aftasten van de plaat werd gebruik gemaakt van zeer snel slijtende stalen naalden. De platen hadden een maximale speelduur van 3 minuten (25 cm doorsnee) of 4 minuten (30 cm doorsnee). Na 1945 ging men geleidelijk over op vinyl platen die afgetast werden met lichtgewicht elementen voorzien van een saffier of diamant naald. Bij voorzichtig en zorgvuldig gebruik, hebben deze platen vrijwel een onbeperkte levensduur. Zeer populair werden ook de “singeltjes”, vinyl plaatjes van 17 cm doorsnee, met een speelduur van 3- tot 6 minuten. Vinyl platen hadden het grote voordeel dat ze onbreekbaar waren.

Bandrecorders

Tot 1940 werd vrijwel alles opgenomen op grammofoonplaten. Philips had weliswaar het Philips Miller systeem gelanceerd waarbij op een band opgenomen werd, wat een betere kwaliteit en ook een veel langere levensduur mogelijk maakte, maar dat was een zeer kostbaar en ingewikkeld systeem, wat alleen grote omroepmaatschappijen zich konden veroorloven. In 1938 kwam Telefunken met recorders met magneetbanden. Na de Tweede Wereldoorlog werd dit systeem door vrijwel alle fabrikanten overgenomen en verder ontwikkeld. Er kwamen betaalbare bandrecorders voor particulier gebruik met een zeer goede geluidskwaliteit en de bandrecorder werd razend populair. In ons museum staat een kleine, maar zeer gevarieerde collectie bandrecorders. Ook zijn er grote professionele Studiorecorders, waarop vrijwel alle radio-programma’s opgenomen werden. De komst van de computer luidde het einde in van al die fraaie apparaten en in 1985, na meer dan 100 jaar was het gebeurd met de analoge techniek waarbij trillinkjes omgezet werden in geluid. Het stokje werd overgenomen door de digitale eentjes en nulletjes wat de perfectie nabijgebracht als ook een maximum aan comfort en gebruiksgemak.

Platenclub

Het Museum beschikt over een grote collectie 78 toeren platen en heeft zich de laatste jaren toegelegd op het verzamelen van vinyl langspeelplaten en singles. De bedoeling is om voor het nageslacht een brede en gevarieerde collectie platen op te bouwen, niet alleen om de muziek, maar ook om de meestal fraaie hoezen. Met de komst van internet is verzamelen eigenlijk niet meer nodig, want vrijwel elk gewenst muzieknummer kan gedownload worden. Grammofoonplaten zijn levendige getuigen van een heel ander tijdperk. Een groep van 5 enthousiaste vrijwilligers en 1 avond per week bezig om de platen, vaak afkomstig van schenkingen, te sorteren, te wassen als dat nodig is en te registreren.

Educatie

Omdat de jeugd helemaal opgroeit in het digitale tijdperk van iPod, mobiele telefoon, tablet en downloaden, werken we aan een voorlichtingsprogramma voor scholen waarin op een inzichtelijke en speelse manier wordt omgegaan met de geschiedenis van de opname en weergave van geluid teneinde het besef bij te brengen dat veel er vroeger ook al was, maar dan op een heel andere, voor ons primitieve wijze. Ook geven wij lezingen met voorbeelden voor clubs en groepen die niet in het museum willen of kunnen komen en verlenen medewerking aan allerlei evenementen en presentaties waarop “antiek” en historisch geluid gewenst is.

Organisatie

Voor de organisatievorm is gekozen voor een Stichting. De stichting Het Grammofoonmuseum is opgericht op 15 november 2002 bij akte verleden op 15 november 2002 voor notaris mr. E. Linde, notaris, gevestigd in de gemeente Hardenberg, kantoorhoudende te Dedemsvaart.

Voorzitter

G.E. van Bremen

Tel. 0529- 481889

Secretaris

H. Lammertsen

Penningmeester

J. Bos

Tel. 0529- 484329

Er zijn ca. 15 vrijwilligers die met hun inzet het museum draaiende houden. De dagelijkse leiding is in handen van Jelle Bos ( conservator ).

Bezoekersinformatie

OPENINGSTIJDEN

Uitsluitend op afspraak is het museum iedere weekdag te bezoeken voor groepen van 5- tot ca. 35 personen (ook ‘s avonds).

Er is gekozen voor groepen, omdat we werken met een vast programma. U wordt ontvangen in de presentatieruimte met een kopje koffie of thee met daarbij een plak cake of een Nieuwleusense bol. Daarna volgt een video-presentatie met een beknopt geschiedkundig overzicht van de fonograaf en de grammofoon.

We vervolgen met de demonstratie van een aantal apparaten, waarvan sommige meer dan honderd jaar oud zijn! Natuurlijk hoort daar ook muziek uit die tijd bij. Als laatste gaan we naar het eigenlijke museum, weer met uitleg en een aantal demonstraties. Het geheel duurt ongeveer 2 uur.

ADRESGEGEVENS

Het Grammofoonmuseum
De Smeule 3
7711 BC Nieuwleusen
Tel. 0529-483315 b.g.g. 484329 / 481889
E-mail: jellebos@hetnet.nl
Website: Grammofoonmuseum.nl

PRIJZEN

Prijs: € 5,50 per persoon, inclusief koffie/thee met cake, presentatie en rondleiding. Een groep moet minstens uit 5 personen bestaan. Bezoek met minder personen is beperkt mogelijk. Neem contact met ons op.

BIJZONDERHEDEN

Voor groepen zijn speciale themapresentaties mogelijk. Wij kunnen rekening houden met bijv. muzikale voorkeuren, religie, gemiddelde leeftijd, enz.